» آموزش سینما

آموزش سینما

در یک تقسیم بندی کلی سینما به دو قالب مستند و داستانی خلاصه می شود.

فیلم مستند

ویژگی فیلم مستند ارتباطش با واقعیت است.هر رویداد واقعی می تواند سوژه یک فیلم مستند باشد.نکته مهم در سینمای مستند آن است که فیلمساز مستند حق دخل و تصرف ندارد.دخالت فیلمساز مستند در اثرش موجب از بین رفتن سندیت کار می شود.

فیلم داستانی و فیلمنامه

فیلمنامه متنی است شامل همه جزئیات فیلم هست از قبیل صحنه ها،مکان ها و زمان ها، شخصیتها،دیالوگها و هر آن چیزی که در فیلم دیده می شود.فیلمنامه متنی است که نویسنده به کارگردان می دهد تا از روی آن فیلم بسازد.گاهی اوقات کارگردان و نویسنده یکی هستند.

انواع فیلمنامه

فیلمنامه هم دو نوع است که عبارتند از اورجینال و اقتباسی. فیلمنامه اور جینال فیلمنامه ای است که محتوایش زاییده ذهن نویسنده باشد واز جایی گرفته نشده باشد.فیلمنامه اقتباسی فیلمنامه ای است که از روی یک رمان یا داستان کوتاه و ... ساخته می شود و نویسنده از این آثار الهام گرفته است.

مراحل ساخت فیلم

تولید فیلم چه مستند یا داستانی و چه کوتاه و بلند سه مرحله اصلی دارد که عبارت هستند از پیش تولید،تولید و فیلمبرداری،پس از تولید.

در پیش تولید تهیه کننده کارگردان و نویسنده نقش محوری دارند.در این مرحله فیلمنامه نگاشته می شود،بازیگران انتخاب می شوند،هزینه فیلم برآورد می شود و هر کار دیگری که قبل از فیلمبرداری لازم است در این مرحله انجام می شود.

در تولید یا فیلمبرداری کارگردان مسئول هدایت و راهنمایی بازیگران است و بر مراحل فیلمبرداری،دکوپاژ یعنی تقطیع بندی نماها نظارت کامل دارد.کارگردان وظیفه تصویری کردن فیلمنامه را در این مرحله باید به خوبی انجام دهد.اوست که جای دقیق دوربین،محل قرار گرفتن بازیگران را مشخص می کند و حتی نوع لنزهای فیلم برداری را هم تعیین میکند.

پس از مرحله تولید و فیلم برداری نوبت مرحله پس از تولید و تدوین فرا می رسد.فیلمهای فیلمبرداری شده را راش می گویند.تدوین گر راش ها را از کارگردان تحویل می گیرد و براساس خط داستانی و روایی فیلمنامه آنها را کنار هم می چیند و قرار می دهد. وجود کارگردان در این مرحله نیز اهمیت بسیاری دارد. او باید همراه تدوین گر باشد و در باره موضوعات مختلف فیلم با او مشورت کند.گاهی اوقات کارگردان فیلم ، تدوین گر آن هم هست. هایده صفی یاری،عباس گنجوی ،بهرام دهقانی و حسن حسن دوست چند تن از تدوین گران مشهور ایرانی هستند. در بین تدوین گران معروف خارجی هم می توان به تلما شوکر و جوئل کاکس اشاره کرد. آهنگسازی فیلم هم در همین مرحله صورت می گیرد. عده ای از کارگردانان علاقه ای به بهره گرفتن از موسیقی متن ندارند. عباس کیا رستمی یکی از این کارگردان ها بود.

لوکیشن فیلم

لوکیشن محل فیلمبرداری فیلم است که زمان و دوره تاریخی داستان را هم بیان می کند.

اجزای اصلی فیلم

فیلم به عناصر و واحدهای مختلفی تقسیم می شود.

سکانس/ سکانس بزرگ ترین عنصر روایتی فیلم است.یک فیلم از چند فصل یا سکانس تشکیل می شود.آنچه یک سکانس را مشخص می کند، وحدت موضوعی آن است مثل سکانس دادگاه،سکانس عروسی،سکانس درگیری و ...

صحنه/ هر سکانس یک فیلم به واحدهای کوچکی به نام صحنه تقسیم می شوند.هر صحنه بیانگر بخشی از قصه فیلم است که وحدت زمان و مکان دارد.

نما یا پلان/ هر صحنه معمولا از اتصال و پیوند چند نما یا شات یا پلان تشکیل می شود.نما کوچک ترین واحد فیلم است که خود از چندین فریم تشکیل می شود. یک نما عبارت است از زمانی که دوربین فیلم برداری روشن می شود تا زمانی که کارگردان کات می دهد و دوربین خاموش می شود. بعضی کارگردانان مثل هیچکاک علاقه به گرفتن نماهای کوتاه دارند و برخی کارگردان ها نماهای بلند را ترجیح می دهند مانند آنتونیونی، تارکوفسکی و عباس کیا رستمی.

نماها اندازه های متفاوتی دارند که به طور کلی به دسته نماهای باز، متوسط و بسته تقسیم می شوند.

نماهای باز

extreme long shut

full shut

long shut

نماهای متوسط

medium close up

medium shut

nee-shut

نماهای بسته

big close up

close up